‘Pelgrimage de andere kant op’
Op maandag 21 februari 2005 hebben de Broeders Rob en Sebastiaan een bezoek gebracht aan Bolsward. Naar aanleiding daarvan stond onderstaand artikel, geschreven door Lodewijk Born, in het Friesch Dagblad van 22 februari:
(overgenomen met toestemming van het Friesch Dagblad)
Bolsward – ,,Het mooiste is wanneer je ziet dat jongeren die in Taizé zijn geweest, actief blijven of worden in hun eigen kerkgemeenschap. Wij zien in Nederland dat het kan.’’ Broeder Sebastiaan van de oecumenische broedergemeenschap uit Frankrijk zei dat maandag bij een bezoek aan Bolsward.
Hij was hier samen met broeder Rob te gast in het kader van een rondreis die de twee Nederlandse broeders door Nederland maken. Sebastiaan woont al 23 jaar in Taizé, Rob 28 jaar. Regelmatig keren ze naar Nederland terug voor familiebezoek en ontmoetingsbijeenkomsten van Taizé in ons land. ,,Voor het eerst doen we plaatsen aan waar we nog nooit zijn geweest. Bewust hebben we dit keer eens níet voor de grote steden gekozen’’, aldus broeder Rob. Zaterdag en zondag waren beiden in respectievelijk Ermelo en Emmen en na het bezoek van maandag aan Bolsward, volgen nog Nieuwegein (dinsdag), Berkel en Rodenrijs (woensdag) en komende weekeinde de grote landelijke Taizé-manifestatie in Den Bosch.
Lokale kerken
Het was voor het eerst dat men in Bolsward was, terwijl voorheen vaak gekozen werd voor Leeuwarden, aldus broeder Sebastiaan. ,,Wat de plaatsen dit jaar allemaal gemeen hebben, is dat er groepen jongeren zijn die regelmatig naar Taizé komen én een band met een lokale kerk hebben.’’ Dat is volgens de broeders ook de beste formule omdat op die manier de Taizé-ervaring echt door kan werken.
Broeder Rob schetste het tegenbezoek als een ,,pelgrimage de andere kant op’’. ,,Wij ontmoeten de jongeren en hun pastores nu in hun eigen setting en woonomgeving en bovendien hebben we de kans om jongeren te ontmoeten die nog niets met Taizé hebben.’’
Het bezoek van gisteren aan Fryslân bestond onder meer uit een lunch met pastores en jongerenwerkers uit Bolsward, een rondleiding door het Titus Brandsma Museum, bijbelintroductie door de broeders, gesprekken met jongeren en een afsluitende Taizéviering in de Sint Franciscuskerk, die door 70belangstellenden werd bezocht.
Centraal tijdens de ontmoeting en de gesprekken stond het thema ‘Van twijfel naar vertrouwen’. Jongeren hebben hun vragen, twijfels en onzekerheden rondom geloofsbeleving. Hoe kunnen de kerken daar op inspelen? Broeder Sebastiaan. ,,We hebben het thema bewust zo genoemd. En bijvoorbeeld niet: ‘Van twijfel naar zekerheid’. Vertrouwen heeft tijd nodig. Het nodigt uit dingen ‘te laten gebeuren’. Terwijl de tijd van nu is dat we alles instant , snel willen. De leegte moet direct opgevuld worden.’’ Juist in het niet gaan voor die snelle oplossing, kan de kerk een voortrekkersrol vervullen.
Betrokkenheid
Hoe de betrokkenheid van jongeren kan uitwerken, werd gisteren glashelder in praktijk gebracht. De organisatie was gedaan door pastoraal werker Germa Kamsma, Theuna Huitema en twee jongeren die zélf trouwe Taizégangers zijn.
Anneke Huitema (20) was al vijf keer in Taizé. Afgelopen zomer zelfs voor een periode van acht weken in het kader van haar SPW-opleiding aan de Friese Poort in Sneek. Ze regelde zelf dat ze stage kon lopen in de broedergemeenschap en werd daar ‘teamcaptain’. Anneke kreeg de taak om een team aan te sturen dat let op de waardevolle spullen van de 6000 jongeren die wekelijks in Taizé zijn. Als ze het Taizé-gevoel moet uitleggen, wijst ze op ,,de ontmoeting met elkaar, het bijzondere van zoveel jongeren uit de hele wereld en de rust die ze er ervaart’’. ,,Je gaat drie keer per dag naar de kerk, maar dat ervaar je helemaal niet als een moeten. Je gáát gewoon. Ik voelde me in de kerk helemaal thuis.’’
Henny Brouwer (21), ook uit Bolsward, noemt Taizé ,,het paradijs op aarde’’. In 2000 kwam ze er voor het eerst en sindsdien is ze er al vijf keer geweest. De eenvoud van een week zonder tv, krant, overvloedig eten, etc, maar mét volledige rust is voor haar in een notendop Taizé. ,,Je moet niks, je mag alles. 6000 Mensen die allemaal voor hetzelfde komen, dat is toch prachtig?’’
Henny, die ook acoliet is in de Sint Franciscusparochie, behoort met Anneke tot de zavj’s (zeer actieve vrijwilliger jongere), zoals ze complimenteus genoemd worden. Door Taizé worden ze jaarlijks ,,opgeladen’’ en het is een plek die er voor zorgt dat ze ,,meer met geloof bezig zijn’’.
In het gesprek met de pastores gistermiddag werd gesproken over hoe men in de verschillende Bolswarder kerken aankijkt tegen jeugd en of er wat die doelgroep betreft twijfel of vertrouwen is. De kaart van Bolsward is zo dat Taizé vooral in verband wordt gebracht met de katholieken. Onder de protestantse jeugd is het nog een witte vlek.
Pastoraal werker Germa Kamsma – ze ontmoette haar man in Taizé – vertelde hoe de Sint Franciscusparochie zestig jongeren tussen de twaalf en vijftien jaar op catechese heeft en dat er een actieve groep jongeren is. ,,Ik heb er vertrouwen in, ondanks dat er soms ook twijfel is. Ik geloof dat de vlam verder gaat. Er zijn voldoende puntjes die het licht willen doorgeven, wel is daar een voedingsbodem voor nodig.’’
Haar collega pastoor Jan Romkes van der Wal, die in 1968 als buitenkerkelijke drie weken Taizé bezocht, wees op het momentum waar de kerken zich in bevinden. De tijd van onrust en verwarring kan een negatieve of positieve uitwerking ten opzichte van het godsdienstige leven tot gevolg hebben, denkt hij. ,,Ik heb vertrouwen dat de Heilige Geest ons zal helpen de antwoorden te vinden.’’
Gereformeerd predikante Nettie de Jong denkt dat ,,Taizé ontzettend veel kan betekenen’’ en bij haar overheerst ook het vertrouwen. Collega Tjitze Tjepkema vertelde over de beweging die hij bij jongeren in Bolsward ziet. Ze zoeken naar aanbidding en dat uit zich nu vooral in de evangelische beweging. Een eerste jeugdkerkbijeenkomst trok onlangs meer dan honderd personen. ,,In Taizé gaat het echter óók om aanbidding, maar dan meditatief’’, aldus de predikant, die zelf veelvuldig in Taizé is geweest.
Broeder Sebastian sprak de hoop uit dat jongeren hun plek mogen vinden in de eigen gemeenten met de bagage van Taizé. ,,Dat hoeft helemaal niet altijd in typische Taizé-elementen. In Ermelo is bijvoorbeeld een koor waarin allemaal jongeren zitten die regelmatig bij ons komen. Die zingen juist geen liederen uit Taizé.’’
Broeder Rob besluit: ,,Centraal in Taizé staat dat we jongeren verantwoordelijkheid geven. Wij dromen van een kerk waar verantwoordelijkheid door de jeugd gedragen wordt en zij worden bijgestaan door wijze ouderen, zoals dat ook al in bepaalde werelddelen gebeurd. Zo kan en mag de kerk functioneren.’’
Zaterdag 26 februari is in het tv-programma ‘Niet alleen op zondag’ (NCRV, Ned 1, 19.00 uur) een reportage te zien over hoe jeugd in Ermelo omgaat met de ervaringen van Taizé in de eigen kerkgemeenschap.